Przepis na Piernik Staropolski pochodzi od Lucyny Ćwierczakiewiczowej żyjącej w XIX w. Była ona publicystką, niezwykle popularną w owych czasach, bohaterką wielu anegdot. Napisała ona wiele książek kucharskich, które przetrwały do dziś i są dostępne w bibliotekach. Jej przepis zamieszczony między innymi w książce ,, Jedyne praktyczne przepisy” stał się pierwowzorem wielu pierników regionalnych. Wiedzę o gotowaniu i pieczeniu wyniosła ze swojego domu i zebrała od innych ludzi współcześnie z nią żyjących.
Piernik staropolski – historia niepisana
Nazwa „piernik” pochodzi od staropolskiego słowa „pierny”, czyli pieprzny. Początkowo piernik był dobrem luksusowym z uwagi na wysoki koszt przypraw korzennych. Raczyli się nim jedynie najzamożniejsi ludzie – zagryzano nim wódkę, a także delektowano się tym przysmakiem podczas podwieczorków. Wypiek ten przez lata stanowił dodatkowe pożywienie żołnierzy. Zadecydował o tym długi termin przydatności do spożycia oraz właściwości poprawiające trawienie.
Legenda związana z piernikiem
Piernik niegdyś znany był pod nazwą „miodownik”. W dniu przyjścia na świat córki, rodzina przygotowywała ciasto (na bazie mąki i miodu), które dojrzewało latami w piwnicach. Ciasto pieczone było dopiero w momencie, kiedy córka wychodziła za mąż. Teraz wiemy, że to niemożliwe. Ale faktycznie piernik dojrzewa dość długo – dwa do ośmiu tygodni.
Przepis na piernik staropolski:
- 1 kg mąki pszennej
- 0,5 kg miodu
- 0,5 kg cukru
- 25 dag masła
- 3 jaja
- 3 łyżeczki sody
- 0,5 szklanki mleka
- sól, przyprawy korzenne
Piernik staropolski po wyrobieniu ciasta umieszczano w garnkach kamiennych i składowano w zimnych pomieszczeniach. Tam leżakował przynajmniej 2 tygodnie. Potem z tego ciasta wypiekano w prostokątnych formach placki. Placki przekładano konfiturami śliwkowymi. Zapakowane odkładano do leżakowania, dla nabrania odpowiedniej wilgotności i smaku. Przepis ten ewoluował w ciągu XIX i XX wieku w kierunku pierników wypiekanych w domu i takich zmian, które doprowadziły do skracania czasu potrzebnego do wykonania pierników. W niektórych domach robiono pierniki składające się z dwóch warstw ciasta przełożonego jedną warstwą powideł, w innych trzech warstw ciasta przełożonego dwoma warstwami powideł. Po drugiej wojnie światowej jeszcze bardziej uproszczano i minimalizowano koszty. Masło zastąpiono margaryną , miód pszczeli miodem sztucznym, przyprawy naturalne korzenne zastąpiono gotową mieszanką piernikową dostępną w handlu. W ten sposób powstawały nowe pierniki noszące nazwy Piernik Ani, Piernik Ewy itp.
Piernik staropolski dał też początek piernikom regionalnym np. Piernik Warszawski, Piernik Wielkopolski, Piernik Śląski, Piernik Lubelski.
0 komentarzy